Понеделник, 27 септември 2021 година, Брдо
Обраќање на претседателот Џафери на Состанокот на спикери на парламенти од земјите на Западен Балкан
„Улогата на парламентите во враќањето на довербата во ЕУ“
Почитуван Претседател на Државниот збор на Словенија, г. Зорчич,
Почитувани колеги,
Дами и господа,
Дозволете да изразам благодарност до нашиот домаќин за одржувањето на овој состанок во рамките на словенечкото претседателство со Советот на Европската Унија и до Република Словенија, која континуирано е наш силен подржувач во напорите за членство во Европската унија и да посакам успешна работа на актуелното и на идното, француско претседателство.
Убеден сум дека и на денешниот состанок ќе ги потврдиме заложбите на кои заеднички се обврзавме при нашата последна средба на Самитот организиран од Претседателот Сасоли, дека ќе работиме посветено на зајакнувањето и унапредувањето на нашите парламентарни демократии и нашата улога како институции за инклузивен меѓупартиски дијалог, на градењето консензус за клучните европски реформи и ќе придонесеме во помирувањето, мирот и стабилноста во регионот.
Свесни сме дека Европската унија во моментов се соочува со многу предизвици поврзани со реформирањето на институциите и идното функционирање, кои треба да ја направат посилна, поконкурентна и побезбедна во глобалниот свет. Дел од тоа е и процесот на проширување со новата методологија, која се очекува да придонесе за поефективен процес на преговори, во кој ние како земји кандидати континуирано ќе бидеме отчетни за постигнатите резултати на високо ниво, а земјите членки би имале аргумент повеќе пред својата домашна јавност да го бранат ставот за потребата од идни проширувања со нови земји членки, затоа што сме свесни дека има поделени мислења по тоа прашање.
Како земја, веќе се изјаснивме во однос на методологијата за која сметаме дека ќе даде поголема политичка димензија на процесот, ќе го направи подинамичен, попредвидлив и поверодостоен и ќе има поголем кредибилитет, се разбира, доколку го почитува системот на заслуги и на исполнување на ветувањата дадени од европска страна до земјите кандидати за спроведените реформи. Во тој контекст и со таа верба, во изминативе неколку години направивме серија реформи во делот на владеењето на правото, правосудството, борбата против организираниот криминал и корупцијата, безбедносниот сектор и слободата на медиумите. Го надминавме долгогодишниот спор со Република Грција а претходно го потпишавме и Договорот со Република Бугарија. Овие државнички чекори немаше да бидат реалност, доколку немаше конструктивност и политички дијалог во Собранието, затоа што голем дел од потребните законски решенија налагаа обезбедување на двотретинско мнозинство. Сите парламентарни партии се обединија во нивното донесување, свесни за тежината и одговорноста што ја преземаат врз себе, меѓутоа, убедени дека на тој начин ја спроведуваат волјата на нашите граѓани, т.е. исполнување на реформите за влегување во следната фаза од процесот на интеграции, почетокот на преговорите до полноправното членство во Европската унија.
За жал, во моментов, новонаметнатиот спор со Република Бугарија, како политичари не става во незавидна позиција да бараме разумно објаснување за граѓаните дека има ново барање, кое не беше дел од претходните барања за одредување на датум за почеток на преговори, на кои посветено и неуморно работевме заради ветувањето дека по нивната реализација, ќе следи долгоочекуваниот датум за преговори. Вложуваме максимални напори, но со оглед на фактот што последните анкети и нашите директни контакти со граѓаните се обоени со голема доза на разочараност и неверување дека овој процес некогаш ќе има успешна завршница и дека постојано ќе има нови барања, ентузијазмот и кај граѓаните и кај политичарите може да спласне.
Почитувани пријатели,
Отворените прашања се решаваат само со взаемна доверба, меѓусебен дијалог, разбирање и почитување. Искрено ги поздравуваме напорите на претходното претседателство за поставување одредени основи врз кои може да се продолжи со надминување на проблемот, исто така и на словенечкото претседателство. Јасно е дека, разрешницата на овој проблем ќе се одрази на решавањето и на останатите отворени прашања во регионот и затоа, ако долгорочната европска перспектива на регионот е заедничка крајна цел на сите засегнати страни, потребна е исклучителна и сестрана дипломатија, тактичност и прагматичност. Воедно, се надеваме на што поскоро надминување на политичката криза во Бугарија. Како земја, продолжуваме со процесот на реформи со новата Агенда „Европа дома“, за да ги воспоставиме европските вредности и стандарди дома, во нашите институции и општество, за да го подобриме и олесниме животот на нашите граѓани. Законодавниот дом, како и досега, ќе продолжи со разгледување и усвојување на превиденото законодавство за реформи, водејќи сметка за унапредување на транспарентноста и отчетноста на Собранието со поголема вклученост на граѓанскиот сектор, сепак, имаме потреба од позитивен импулс во овој процес, особено за решенијата кои не секогаш се популарни за јавноста, кои би се прифатиле полесно доколку идното членство во Европската унија би било очигледен и природен резултат.
Драги пријатели,
Верувам дека пораката од неодамна одржаниот Форум на Преспа дијалогот во Охрид дека „Западниот Балкан е делот што и недостига на обединета Европа“ ќе биде ѕвезда водилка која ќе води до комплетирање на мозаикот.
Ви благодарам на вниманието!